လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ အတြင္း ဖြ႔႔ံၿဖိဳးၿပီးႏိုင္ငံမ်ားတြင္ တကၠသိုလ္၊ ေကာလိပ္ေက်ာင္းၿပီးသူ အေရအတြက္ ႏွစ္ဆတိုးတက္သြားသည္ဟု Organisation for Economic Co-operation and Development (OECD) အဖြဲ႔၏ အစီရင္ခံစာသစ္ (Education at a Glance 2011) က ဆုိသည္၊
ပညာတတ္အမ်ားဆံုးႏုိင္ငံမ်ားမွာ ကမၻာ့အခ်မ္းသာဆံုး စာရင္း၀င္ ႏုိင္ငံမ်ား ျဖစ္ေနသည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ဂ်ပန္၊ ကေနဒါ တို႔သည္ ပညာတတ္အမ်ားဆံုးရွိရာ ႏုို္င္ငံမ်ားျဖစ္သလို ကမၻာေပၚတြင္ ဂ်ီဒီပီ အျမင့္ဆံုး ႏုိင္ငံမ်ားလည္းျဖစ္ၾကသည္။
တဦးခ်င္း ဂ်ီဒီပီအေနျဖင့္ ဒုတိယႏွင့္ ဆဌမ အမ်ားဆံုးႏုိင္ငံမ်ားျဖစ္သည့္ ေနာ္ေ၀
၊ ၾသစေၾတလ်ား တုိ႔သည္လည္း ပညာတတ္အမ်ားဆံုး ေမြးထုတ္ရာ ႏုိင္ငံမ်ားစာရင္းတြင္ ပါ၀င္ေနသည္။ ခ်မ္းသာသည့္ အေလွ်ာက္လည္း ပညာေရးက႑တြင္ သဲႀကီးမဲႀကီး ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံထားၾကေလသည္။
(၁၀) ဖင္လန္
ညီေစာလြင္ ေမာကၡႏုိင္ငံတကာသတင္း
ပညာတတ္အမ်ားဆံုးႏုိင္ငံမ်ားမွာ ကမၻာ့အခ်မ္းသာဆံုး စာရင္း၀င္ ႏုိင္ငံမ်ား ျဖစ္ေနသည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ဂ်ပန္၊ ကေနဒါ တို႔သည္ ပညာတတ္အမ်ားဆံုးရွိရာ ႏုို္င္ငံမ်ားျဖစ္သလို ကမၻာေပၚတြင္ ဂ်ီဒီပီ အျမင့္ဆံုး ႏုိင္ငံမ်ားလည္းျဖစ္ၾကသည္။
တဦးခ်င္း ဂ်ီဒီပီအေနျဖင့္ ဒုတိယႏွင့္ ဆဌမ အမ်ားဆံုးႏုိင္ငံမ်ားျဖစ္သည့္ ေနာ္ေ၀
၊ ၾသစေၾတလ်ား တုိ႔သည္လည္း ပညာတတ္အမ်ားဆံုး ေမြးထုတ္ရာ ႏုိင္ငံမ်ားစာရင္းတြင္ ပါ၀င္ေနသည္။ ခ်မ္းသာသည့္ အေလွ်ာက္လည္း ပညာေရးက႑တြင္ သဲႀကီးမဲႀကီး ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံထားၾကေလသည္။
(၁၀) ဖင္လန္
- ပညာတတ္ေျမာက္မွႈႏွႈန္း - လူ ၁၀၀ တြင္ ၃၇ ဦးသည္ တကၠသိုလ္၊ ေကာလိပ္ပညာ တတ္ေျမာက္သည္။
- ႏွစ္စဥ္တုိးတက္မွႈႏွႈန္း - (၁၉၉၉-၂၀၀၉) အတြင္း ၁ဒသမ၈ ရာခုိင္ႏွႈန္း (တတိယအနိမ့္ဆံုး)
- ႏွစ္စဥ္ တဦးခ်င္း ဂ်ီဒီပီ - အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃၆၅၈၅ ( ၀င္ေငြအျမင့္ဆံုး ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ နံပါတ္ ၁၄ ရွိသည္)
- လူဦးေရ အေျပာင္းအလဲ - (၂၀၀၀-၂၀၀၉) ၃ဒသမ၁၅ ( တိုးတက္မွႈႏွႈန္းအနိမ့္ဆံုးႏုိင္ငံမ်ားတြင္ နံပါတ္ ၁၀)
ဖင္လန္ႏုိင္ငံသည္ OECD အဖြဲ႔၀င္မ်ားတြင္ ႏုိင္ငံငယ္ေလးျဖစ္သည္။ OECD အဖြဲ႔၀င္ႏုိင္ငံမ်ားအနက္ ဖင္လန္ႏွင့္ ေတာင္ကိုရီယားတို႔ ႏွစ္ႏုိင္ငံတြင္သာ ထူးထူးျခားျခား လူမွဳသိပၸံ၊ ေဘာဂေဗဒစီမံခန္႔ခြဲမွဳ၊ ဥပေဒ ဘာသာရပ္တို႔အေပၚ လူၾကိဳက္နည္းျပီး အင္ဂ်င္နီယာ၊ ကုန္ထုတ္လုပ္မွဳ၊ ေဆာက္လုပ္ေရးဘာသာရပ္တို႔ ေခတ္စားသည္။
(၉) ၾသစေၾတးလ်ား
- ပညာတတ္ေျမာက္မွႈႏွႈန္း - လူ ၁၀၀ တြင္ ၃၇ ဦးသည္ တကၠသိုလ္၊ ေကာလိပ္ပညာ တတ္ေျမာက္သည္။
- ႏွစ္စဥ္တုိးတက္မွဳႏွဳန္း - (၁၉၉၉-၂၀၀၉) အတြင္း ၃ ဒသမ ၃ ရာခုိင္ႏွႈန္း (တိုးတက္မွႈအနိမ့္ဆံုး နုိင္ငံမ်ားတြင္ နံပါတ္ ၁၁ ျဖစ္သည္)
- ႏွစ္စဥ္ တဦးခ်င္း ဂ်ီဒီပီ - အေမရိကန္ေဒၚလာ ၄၀၇၁၉ ( ၀င္ေငြအျမင့္ဆံုး ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ နံပါတ္ ၆ ရွိသည္)
- လူဦးေရအေျပာင္းအလဲ - (၂၀၀၀-၂၀၀၉) ၁၄ ဒသမ ၆၃ (တိုးတက္မွႈႏွႈန္းအျမင့္ဆံုး ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ နံပါတ္ ၃)
ၾသစေၾတလ်ား လူဦးေသည္ ၂၀၀၀-၂၀၀၉ ခုႏွစ္အတြင္း ၁၄ ဒသမ ၆၃ ရာခုိင္ႏွႈန္းတိုးတက္ခဲ့သည္။ OECD ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ လူဦးေရတုိးတက္မွႈႏွႈန္း တတိယအျမင့္ဆံံုးျဖစ္သည္။ အဆင့္ျမင့္ ပညာတတ္ေျမာက္မႈႏွႈန္းက ႏွစ္စဥ္ ၃ ဒသမ ၃ ရာခုိင္ႏွဳန္းတိုးတက္သည္။ ႏုိင္ငံရပ္ျခားမွ ေက်ာင္းသားမ်ားကို ဆြဲေဆာင္ႏုိင္သည္။
(၈) ဂရိတ္ ၿဗိတိန္
- ပညာတတ္ေျမာက္မွႈႏွႈန္း - လူ ၁၀၀ တြင္ ၃၇ ဦးသည္ တကၠသိုလ္၊ ေကာလိပ္ပညာ တတ္ေျမာက္သည္။
- ႏွစ္စဥ္တုိးတက္မွႈႏွႈန္း - (၁၉၉၉-၂၀၀၉) အတြင္း ၄ ရာခုိင္ႏွႈန္း (တိုးတက္မွႈအျမင့္ဆံုး နုိင္ငံမ်ားတြင္ နံပါတ္ ၉ ျဖစ္သည္)
- ႏွစ္စဥ္ တဦးခ်င္း ဂ်ီဒီပီ - အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃၅၅၀၄ ( ၀င္ေငြအျမင့္ဆံုး ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ နံပါတ္ ၁၆ ရွိသည္)
- လူဦးေရအေျပာင္းအလဲ - (၂၀၀၀-၂၀၀၉) ၃ ဒသမ ၄၇ (တိုးတက္မွႈႏွႈန္းအနိမ့္ဆံုး ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ နံပါတ္ ၁၃)
၂၀၀၈ ခုႏွစ္တြင္ ပညာေရးအသံုးစရိတ္အားလံုး၏ ၆၉ ဒသမ ၅ ရာခုိင္ႏွႈန္းသည္ အစိုးရထံမွ လာသည္။ သို႔ေသာ္ အိုအီးစီဒီ ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ပညာေရးက႑အစိုးရထည့္၀င္မွႈတြင္ စတုတၳ အနည္းဆံုးျဖစ္သည္။
(၇) ေနာ္ေ၀
- ပညာတတ္ေျမာက္မွဳႏွဳန္း - လူ ၁၀၀ တြင္ ၃၇ ဦးသည္ တကၠသိုလ္၊ ေကာလိပ္ပညာ တတ္ေျမာက္သည္။
- ႏွစ္စဥ္တုိးတက္မွႈႏွႈန္း - (၁၉၉၉-၂၀၀၉) ------- N/A (not available)
- ႏွစ္စဥ္ တဦးခ်င္း ဂ်ီဒီပီ - အေမရိကန္ေဒၚလာ ၅၆၆၁၇ ( အျမင့္ဆံုး ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ နံပါတ္ ၂ )
လူဦးေရအေျပာင္းအလဲ - (၂၀၀၀-၂၀၀၉) ၇ ဒသမ ၅၂ (တိုးတက္မွႈႏွႈန္းအျမင့္ဆံုး ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ နံပါတ္ ၁၄)
ပညာေရးက႑အသံုးစရိတ္သည္ ဂ်ီဒီပီ၏ ၇ဒသမ၃ ရာခုိင္ႏွဳန္းရွိသည္။ ပညာေရး အသံုးစရိတ္ အားလံုး၏ ၂၃ ရာခုိင္ႏွႈန္းကို တကၠသိုလ္၊ ေကာ့လိပ္ပညာေရးတြင္ အသံုးခ်သည္။
(၆) ေတာင္ကိုရီးယား
- ပညာတတ္ေျမာက္မွႈႏွႈန္း - လူ ၁၀၀ တြင္ ၃၉ ဦးသည္ တကၠသိုလ္၊ ေကာလိပ္ပညာ တတ္ေျမာက္သည္။
- ႏွစ္စဥ္တုိးတက္မွႈႏွႈန္း - (၁၉၉၉-၂၀၀၉) ------- ၅ဒသမ ၃ ( ပဥၥမအျမင့္ဆံုး)
- ႏွစ္စဥ္ တဦးခ်င္း ဂ်ီဒီပီ - အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၉၁၀၁ ( အျမင့္ဆံုး ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ နံပါတ္ ၁၃)
လူဦးေရအေျပာင္းအလဲ - (၂၀၀၀-၂၀၀၉) ၃ ဒသမ ၇ (တိုးတက္မွႈႏွႈန္းအနိမ့္ဆံုး ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ နံပါတ္ ၁၄)
ပညာေရး က႑အသံုးစရိတ္သည္ ဂ်ီဒီပီ၏ ၇ ဒသမ ၃ ရာခုိင္ႏွႈန္းရွိသည္။ ပညာေရး အသံုးစရိတ္ အားလံုး၏ ၂၃ ရာခုိင္ႏွႈန္းကို တကၠသိုလ္၊ ေကာ့လိပ္ပညာေရးတြင္ အသံုးခ်သည္။ ပညာေရး အသံုးစရိတ္အားလံုး၏ ၅၉ ဒသမ ၆ ရာခုိင္ႏွႈန္းသည္ အစိုးရထံမွ လာသည္။ (ဒုတိယအနိမ့္ဆံုးႏွႈန္းျဖစ္သည္)
(၅) နယူဇီလန္
ပညာတတ္ေျမာက္မွႈႏွႈန္း - လူ ၁၀၀ တြင္ ၄၀ ဦးသည္ တကၠသိုလ္၊ ေကာလိပ္ပညာ တတ္ေျမာက္သည္။
- ႏွစ္စဥ္တုိးတက္မွႈႏွႈန္း - (၁၉၉၉-၂၀၀၉) ------- ၃ ဒသမ ၅ ( တိုးတက္မွႈအနိမ့္ဆံုး နုိင္ငံမ်ားတြင္ နံပါတ္ ၁၄ ျဖစ္သည္)
- ႏွစ္စဥ္ တဦးခ်င္း ဂ်ီဒီပီ - အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၉၈၇၁ ( အနိမ့္ဆံုး ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ နံပါတ္ ၁၄ )
လူဦးေရအေျပာင္းအလဲ - (၂၀၀၀-၂၀၀၉) ၁၁ ဒသမ ၈၈ (တိုးတက္မွႈႏွႈန္းျမင့္ေသာ ႏုိင္ငံ မ်ားတြင္ နံပါတ္ ၈)
တကၠသိုလ္ဘြဲ႔ရႏွႈန္းျမင့္ရသည့္ အေၾကာင္းမ်ားထဲတြင္ secondary schools ေတြကေန ေအာင္ျမင္မွႈႏွႈန္းျမင့္မားသည္လည္း အေၾကာင္းရင္းတရပ္ျဖစ္သည္။ လူတရာတြင္ ၉၀ သည္ secondary schools ေအာင္ျမင္ၾကသည္။
(၄) အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု
>> ပညာတတ္ေျမာက္မွဳႏွဳန္း - လူ ၁၀၀ တြင္ ၄၁ ဦးသည္ တကၠသိုလ္၊ ေကာလိပ္ပညာ တတ္ေျမာက္သည္။- ႏွစ္စဥ္တုိးတက္မွဳႏွဳန္း - (၁၉၉၉-၂၀၀၉) ---- ၁ ဒသမ ၄ ( တိုးတက္မွႈအနိမ့္ဆံုး )
- ႏွစ္စဥ္ တဦးခ်င္း ဂ်ီဒီပီ - အေမရိကန္ေဒၚလာ ၄၆၅၈၈ ( စတုတၳအျမင့္ဆံုး )
လူဦးေရအေျပာင္းအလဲ - (၂၀၀၀-၂၀၀၉) ၈ ဒသမ ၆၈ (တိုးတက္မွႈႏွႈန္းျမင့္ေသာ ႏုိင္ငံ မ်ားတြင္ နံပါတ္ ၁၂ )
ပညာေရးက႑အသံုးစရိတ္အားလံုး၏ ၇၁ ရာခုိင္ႏွႈန္းကို အစိုးရမွ ထည့္၀င္သည္။
(၃) ဂ်ပန္
> ပညာတတ္ေျမာက္မွႈႏွႈန္း - လူ ၁၀၀ တြင္ ၄၄ ဦးသည္ တကၠသိုလ္၊ ေကာလိပ္ပညာ တတ္ေျမာက္သည္။
- ႏွစ္စဥ္တုိးတက္မွႈႏွႈန္း - (၁၉၉၉-၂၀၀၉) ------- ၃ ဒသမ ၂ ( တိုးတက္မွႈအနိမ့္ဆံုး နုိင္ငံမ်ားတြင္ နံပါတ္ ၁၀ ျဖစ္သည္)
- ႏွစ္စဥ္ တဦးခ်င္း ဂ်ီဒီပီ - အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃၃၇၅၁ ( အနိမ့္ဆံုး ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ နံပါတ္ ၁၇ )
- လူဦးေရအေျပာင္းအလဲ - (၂၀၀၀-၂၀၀၉) ၀ ဒသမ ၄၆ (အနိ္မ့္ဆံုး ႏုိင္ငံ မ်ားတြင္ နံပါတ္ ၆)
ကမၻာေပၚတြင္ တကၠသိုလ္၊ ေကာ့လိပ္ပညာတတ္ႏွဳန္းအတြင္ တတိယ အျမင့္ဆံုးျဖစ္သည္။ ဂ်ီဒီဘီ၏ ၁ဒသမ၅ ရာခုိင္ႏွႈန္းကို အဆင့္ျမင့္ပညာေရးက႑အတြက္ အသံုးျပဳသည္။ OECD ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ အနိမ့္ဆံုးစာရင္းတြင္ အမွတ္စဥ္ ၁၇ ျဖစ္သည္။
(၂) အစၥေရး
- ပညာတတ္ေျမာက္မွဳႏွဳန္း - လူ ၁၀၀ တြင္ ၄၅ ဦးသည္ တကၠသိုလ္၊ ေကာလိပ္ပညာတတ္ေျမာက္သည္။
- ႏွစ္စဥ္တုိးတက္မွဳႏွဳန္း - (၁၉၉၉-၂၀၀၉) အတြင္း N/A (not available)
- ႏွစ္စဥ္ တဦးခ်င္း ဂ်ီဒီပီ - အေမရိကန္ေဒၚလာ ၂၈၅၉၆ ( အနိမ့္ဆံုး ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ နံပါတ္ ၁၂ )
- လူဦးေရအေျပာင္းအလဲ - (၂၀၀၀-၂၀၀၉) ၁၉ ဒသမ ၂ ( တိုးတက္မွႈႏွႈန္းအျမင့္ဆံုး)
ပညာေရးက႑အသံုးစရိတ္၏ ၇၈ ရာခုိင္ႏွႈန္းကို အစိုးရက ထည့္၀င္သည္။
(၁) ကေနဒါ
- ပညာတတ္ေျမာက္မွႈႏွႈန္း - လူ ၁၀၀ တြင္ ၅၀ ဦးသည္ တကၠသိုလ္၊ ေကာလိပ္ပညာတတ္ေျမာက္သည္။
- ႏွစ္စဥ္တုိးတက္မွႈႏွႈန္း - (၁၉၉၉-၂၀၀၉) အတြင္း ၂ ဒသမ ၃ ( တိုးတက္မွႈအနိမ့္ဆံုး နုိင္ငံမ်ားတြင္ နံပါတ္ ၅ )
- ႏွစ္စဥ္ တဦးခ်င္း ဂ်ီဒီပီ - အေမရိကန္ေဒၚလာ ၃၉၀၇၀ ( အျမင့္ဆံုး ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ နံပါတ္ ၁၀)
- လူဦးေရအေျပာင္းအလဲ - (၂၀၀၀-၂၀၀၉) -- ၉ ဒသမ ၈၉ (တိုးတက္မွႈႏွႈန္းအျမင့္ဆံုးစာရင္းတြင္ အမွတ္စဥ္ ၁၀ )
ပညာေရးက႑အသံုးစရိတ္အတြက္ အစုိးရႏွင့္ ပုဂလိကက႑၏ ထည့္၀င္မွႈက ဂ်ီဒီပီ၏ ၂ဒသမ၅ ရာခုိင္ႏွႈန္းရွိသည္။ အဆင့္ျမင့္ ပညာေရး က႑အတြက္ အသံုးစရိတ္က ပညာေရးအသံုးစရိတ္အားလံုး၏ ၄၁ ရာခုိင္ႏွႈန္းျဖစ္သည္။ ကေနဒါမွ ေက်ာင္းသား ၂၅ ရာခုိင္ႏွႈန္းသည္ ေရျခားေျမျခားမွ ေျပာင္းေရႊ႔လာသည့္ ေနာက္ခံရွိသည္။