ေလာကမွာ လူရယ္လုိ႔ျဖစ္လာခဲ့ရင္ အသက္ရွင္သမွ်ကာလပတ္လံုး ေလာကၾကီးထဲကုိ က်င္လည္ရေတာ့မွာပါ။ ဒီလုိ က်င္လည္ျဖတ္သန္းတဲ့ေနရာမွာ ျငိမ္းခ်မ္းသာယာစြာ အဆင္ေျပစြာ ေပ်ာ္ရႊင္ၾကည္ႏႈးစြာနဲ႕ ျဖတ္သန္းေလွ်ာက္လွမ္းၾကဖုိ႔ကုိေတာ့ လူတုိင္းလိုလားၾကပါတယ္။ ဒီလုိ လူသားတုိင္း လုိလားတဲ့ အရာေတြကုိ ရရွိဖုိ႔က လူမႈ႕ဆက္ဆံေရး၊ ဘ၀ေနထုိင္ေရးနည္းလမ္း၊ ထားရွိရမည့္ စိတ္ေနစိတ္ထား၊ သေဘာထားေတြ၊ လုိက္နာရမည့္အရာေတြ၊ ေရွာင္ၾကဥ္ရမည့္အရာေတြ စတဲ့ နည္းလမ္းေတြကုိ သိရွိလိုက္နာျပီး ေကာင္းက်ဴိးမဂၤလာေတြ ရရွိေစဖုိ႔ ဗုဒၶျမတ္စြာက ေဟာၾကားဆံုးမထားခဲ့ပါတယ္။ မိမိတုိ႔ အေနနဲ႕ လက္ခံထားရမွာက မိမိကုိယ္တုိင္ပဲ ကုိလုိခ်င္တာ ကုိယ္တုိင္လုပ္ရမယ္ဆုိတာပါ၊ ဗုဒၶျမတ္စြာက နည္းမွန္လမ္းမွန္ကုိသာ ညႊန္ျပေပးႏိုင္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဗုဒၶရဲ့ ေဟာၾကားထားတဲ့ တရားေတာ္မ်ားကုိ လုိက္နာက်င့္ၾကံျခင္းျဖင့္ ဗုဒၶျမတ္စြာကုိလည္း ကုိးကြယ္ရာေရာက္ရွိႏိုင္မည္ ျဖစ္သလုိ မိမိအတြက္လည္း ေကာင္းက်ဴိးတရားေတြရရွိ တုိးပြားေစဖုိ႔အတြက္ ဒီမဂၤလာတရားေတာ္ေလးေတြကုိ လုိက္နာက်င့္ၾကံၾကည့္ရေအာင္လား စာခ်စ္သူ........။
"၃၈ ျဖာ မဂၤလာကဗ်ာမ်ား"
၁။ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရး မဂၤလာတရား ၃-ပါး
၁။ အေသ၀နာစ ဗာလာနံ=လူဆိုးလူမုိက္ကို မမွီ၀ဲမေပါင္းသင္းရျခင္း
၂။ ပ႑ိတာနဥၥ ေသ၀နာ =ပညာရွိလူလိမၼာကို မွီ၀ဲေပါငး္သင္းရျခင္း
၃။ ပူဇာစ ပူဇေနယ်ာနံ =ပူေဇာ္ထုိက္ေသာ သူတို႔ကိုပူေဇာ္ရျခင္း
ဧတံမဂၤလမုတၱမံ =ဤသံုးပါးသည္ ျမတ္ေသာမဂၤလာမည္၏။
၂။ေနေရးထုိင္ေရးမဂၤလာတရား ၃-ပါး
၄။ ပတိရူပ ေဒသ၀ါေသာ စ=သင့္ေလ်ာ္ေသာအရပ္၌ေနရျခင္း
၅။ ပုေဗၺစ တကပုညဘာ =ေရွး၌ျပဳဖူးေသာ ေကာင္းမႈအထူးရွိျခင္း
၆။ အတၱသမၼာပဏိဓိ စ =မိမိ၏ကိုယ္စိတ္ႏွစ္ပါးကို ေစာင္ထိန္းျခင္း
ဧတံမဂၤလမုတၱမံ =ဤသံုးပါးသည္ ျမတ္ေသာမဂၤလာမည္၏။
၃။ သင္ၾကားေရးမဂၤလာတရား ၄-ပါး
၇။ ဗာဟုသစၥဥၥ =ေလာကီေလာကုတ္ အၾကားအျမင္မ်ားျခင္း
၈။ သိပၸဥၥ =စက္မႈလက္မႈအတတ္တုိ႔ကို တတ္ရျခင္း
၉။၀ိနေယာစသူသိကၡိေတာ=လူႏွင့္ဆုိင္ရာက်င့္၀တ္မ်ားကိုေကာင္းစြာ သင္ၾကား နားလည္ျခင္း
၁၀။ သုဘာသိတာစ ယာ၀ါစ=အေျပာအဆိုခ်ိဳသာယဥ္ေက်းျခင္း
ဧတံမဂၤလမုတၱမံ =ဤေလးပါးသည္ ျမတ္ေသာမဂၤလာမည္၏။
၄။ ျပဳစုေရးမဂၤလာတရား ၃-ပါး
၁၁။ မာတာပီတု ဥပ႒ာနံ =မိဘ ၂ပါးကို လုပ္ေကြ်းျပဳစုျခင္း
၁၂။ ပုတၱဒါရႆ သဂၤေဟာ =သားမယားတုိ႔ကို တရားႏွင့္အညီလုပ္ေကြ်းျခင္း
၁၃။ အနာကုလာစ ကမၼႏာၱ =အေႏွာက္အရွက္ကင္းေသာ အလုပ္ကို လုပ္ကိုင္ျခင္း
ဧတံမဂၤလမုတၱမံ =ဤသံုးပါးသည္ ျမတ္ေသာမဂၤလာမည္၏။
၅။ လုိက္နာက်င့္သံုးေရးမဂၤလာတရား ၄-ပါး
၁၄။ ဒါနဥၥ =စြန္႕ၾကဲေပးကမး္လွဴဒါန္းျခင္း
၁၅။ ဓမၼစရိယာ =သုစရုိက္တရားကိုက်င့္ျခင္း
၁၆။ ဥာတကာနဥၥသဂၤေဟာ =ေဆြမ်ိဳးတုိ႔အား ေထာက္ပံ႕ကူညီျခင္း
၁၇။ အန၀ဇၨာနိ ကမၼာနိ =အျပစ္ကင္းေသာ အမႈတုိ႔ကိုျပဳရျခငး္
ေတံမဂၤလမုတၱမံ =ဤသံုးပါသည္ ျမတ္ေသာမဂၤလာမည္၏။
၆။ ေရွာင္ၾကဥ္ေရးမဂၤလာတရား ၄-ပါး
၁၈။ အာရတီ =မေကာင္းမႈမျဖစ္ေအာင္ စိတ္ျဖင့္ေရွာင္ျခင္း
၁၉။ ၀ိရတီပါပါ =မေကာင္းမႈမျဖစ္ေအာင္ ကိုယ္နႈတ္ျဖင့္ ေရွာင္ျခင္း
၂၀။ မဇၨပါနာစ သံယေမာ =မႈးယစ္ေသစာ မေသာက္စားျခင္း
၂၁။ အပ၌မာေဒါစ ဓေမၼသု =ကုသိုလ္တရားတို႔၌ မေမ့မေလ်ာ့ျခင္း
ဧတံမဂၤလမုတၱမံ =ဤေလးပါးသည္ ျမတ္ေသာမဂၤလာမည္၏။
ရ။ စိတ္ထားေရးမဂၤလာတရား ၅-ပါး
၂၂။ ဂါရေ၀ါစ = ရုိေသထုိက္ေသာသူတို႔ကို ရုိေသရျခင္း
၂၃။ နိ၀ါေတာစ =မိမိကိုယ္ကို ႏွိမ္ခ်ရျခင္း
၂၄။ သႏၱဳ႒ိစ =ေရာင့္ရဲလြယ္ျခင္း(ေလာဘအပိုအလုိမလုိက္ျခင္း)
၂၅။ ကတညဳတာ =သူတစ္ပါးေက်းဇူးကိုသိျခင္း
၂၆။ ကာေလနဓမၼႆ၀နံ =သင့္ေလ်ာ္ေသာအခါ တရားနာျခင္း
ဧတံမဂၤလမုတၱမံ =ဤငါးပါးသည္ ျမတ္ေသာမဂၤလာမည္၏။
၈။ သည္ခံေရးမဂၤလာတရား ၄-ပါး
၁၇။ ခႏၱီစ =သည္းခံရျခင္း
၂၈။ ေသာ၀စၥႆတာ =ဆံုးမလြယ္ရျခင္း
၂၉။ သမဏာနဥၥဒႆနံ =ရဟန္းသံဃာတုိ႔အား ဖူးေမွ်ာ္ရျခင္း
၃၀။ ကာေလနဓမၼသာကစာၦ =သင့္ေလ်ာ္ေသာအခါ တရားေဆြးေႏြးျခင္း
ဧတံမဂၤလမုတၱမံ =ဤေလးပါးသည္ ျမတ္ေသာမဂၤလာမည္၏။
၉။ျခိဳးျခံေခြ်တာေရးမဂၤလာတရား ၄-ပါး
၃၁။ တေပါစ =ျခိဳးျခံေခြ်တာျခင္း
၃၂။ ျဗဟၼရိယဥၥ =ျမတ္ေသာအက်င့္ကို က်င့္ျခင္း(ေမထုန္မွေရွာင္ျခင္း)
၃၃။ အရိယာသစၥာနဒႆနံ =သစၥာေလးပါးကို သိျခင္း
၃၄။ နိဗၺာန သစၦိကိရိယာစ =နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳျခင္း
ဧတံမဂၤလမုတၱမံ =ဤေလးပါးသည္ ျမတ္ေသာမဂၤလာမည္၏။
၁၀။ စိတ္ထားခုိင္ခံံ့ေရးမဂၤလာတရား ၄-ပါး
၃၅။ ဖု႒ႆနကမၸတိ =ေလာကဓံတရားႏွင့္ ေတြ႕ၾကံဳေသာအခါ၊
၃၆။ အေသာကံ =မစိုးရိမ္ျခင္း
၃၇။ ၀ိ၇ဇံ =ကိေလသာျမဴကင္းျခင္း
၃၈။ ေခမံ =ေဘးကင္းျခင္း
*********************************************************************
၁။ အေသ၀နာစ
လူမုိက္ဆုိလွ်င္ ေရွာင္ေသြလြဲလို႔၊ မွီ၀ဲနဲ႕ကင္းေအာင္ေန။
ပညာရွိကို အရွည္တြဲလုိ႔ ၊ မွီ၀ဲဆည္းကပ္ နညး္ယူေစ။
သံုးပါရတာနာ မိဘမ်ားႏွင့္၊ ဆရာသမားကို ပူေဇာ္ေလ။
ခ်မး္သာကိုေပး ဆက္ဆံေရး၊ ေမွ်ာ္ေတြးသံုးခ်က္ေပး။
အဲဒါမွ ဗုဒၶ၀ါဒ ကမာၻ႕မဂၤလာေတြ။
၂။ ပတိရူပ
ကုသိုလ္ပညာဥစၥာရဖို႔၊ သင့္ရာေဒသ အျမဲေန။
ေရွးကတင္ၾကိဳ ျပဳခဲ့ဘူးသည့္၊ ေကာင္းမႈအထူး ရွိပါေစ။
မိမိကိုယ္ကိုေကာင္းေအာင္ထိန္းလုိ႔၊ မတိမ္းေစနဲ႕ေဆာက္တည္ေလ။
ဥစၥာကိုေပး ေနထုိင္ေရး၊ ေမွ်ာ္ေတြး သံုးခ်က္ေပး။
အဲဒါမွ ဗုဒၶ၀ါဒ ကမာၻ႕မဂၤလာေတြ။
၃။ဗာဟုသစၥဥၥ
တတ္ေကာင္းတတ္ရာ ဟူသမွ်ကို၊ ၾကားျမင္သုတ ရွိပါေစ။
အိုးအိမ္တည္ေထာင္ ၀မ္းစာေရးနဲ႕၊ အသက္ေမြးဖို႔ အတတ္သင္ေလ။
လူႏွင့္ဆုိင္ရာ က်င့္၀တ္မ်ားကို၊ ေကာင္းစြာသင္ၾကား နားလည္ေစ။
မွန္ကန္ယဥ္ေက်း ခ်ိဳသာေအး၊ ဆုိေရးတတ္ပါေစ။
အဲဒါမွ ဗုဒၶ၀ါဒ ကမာၻ႕မဂၤလာေတြ။
၄။ မာတာပိတု
ျမင္းမုိရ္ေရႊေတာင္ မိဘေၾကြးကို၊ ေကာင္းစြာဆပ္ေပး ၀တ္ေက်ေက်။
ေၾကြးသစ္ခ်ကာသားႏွင့္မယား၊ ေျမွာက္စားခ်ီးျမွင့္ ၀တ္ကုန္ေစ။
အလုပ္တာ၀န္ မလစ္ဟင္းနဲ႕၊ အျပစ္ကင္းေအာင္လုပ္ပါေလ။
စညး္စိမ္ကိုေပး ျပဳစုေရး၊ ေမွ်ာ္ေတြးသံုးခ်က္ေပး။
အဲဒါမွ ဗုဒၶ၀ါဒ ကမာၻ႕မဂၤလာေတြ။
၅။ ဒါနဥၥ
သံုးတန္ေစတနာ ျဖဴစင္လန္းလုိ႔၊ ေပးကမး္ေ၀မွ် လွဴႏုိင္ေစ။
ကိုယ္နႈတ္စိတ္ၾကံ မမိုက္မွားနဲ႕၊ သူစရုိက္တရားကို က်င့္ပါေလ။
ေဆြမ်ိဳးေတြကို ျပင္ပမထားနဲ႕၊ သဂၤဟတရားႏွင့္ ခ်ီးေျမွာက္ေလ။
သန္႔စင္ျပစ္မ်ိဳးလူထုက်ိဳး၊ သည္ပိုးေဆာင္ရြက္ေစ။
အဲဒါမွ ဗုဒၶ၀ါဒ ကမာၻ႕မဂၤလာေတြ။
၆။ အာရတီ ၀ိရတီ
မေကာင္းမႈေတြ ဟူသမွ်ကို၊ မေတြ႕ခင္ကေရွာင္ၾကဥ္ေလ
ေတြ႕ၾကံဳလာလွ်င္ မလြန္က်ဴးနဲ႕၊ အထူးသျဖင့္ ေစာင့္စည္းေန။
အရက္ေသစာ မေသာက္စားနဲ႕၊ ေမွာက္မွားတတ္တဲ့ အရာေပ။
လုပ္ကိုင္ေျပာၾကား သတိထား၊ တရားမေမ့ေစ။
အဲဒါမွ ဗုဒၶ၀ါဒ ကမာၻ႕မဂၤလာေတြ။
ရ။ ဂါရေ၀ါစ
အသက္ဂုဏ္၀ါ ကိုယ့္ထက္ၾကီးက၊ ဆညး္ကပ္ခစား ရုိေသေလ။
မာနတံခြန္ ဂုဏ္မၾကြနဲ႕၊ ကိုယ့္ကိုယ္ႏွိမ့္ခ် အျမဲေန။
ေလာဘအပို လုိမလုိက္နဲ႕၊ ကိုယ္ထုိက္တာနဲ႕ ေက်နပ္ေလ။
ကိုယ့္ေပၚျပဳဖူး သူ႔ေက်းဇူး၊ အထူးသိတတ္ေစ။
ေကာင္းက်ိဳးဆင့္ပြား ျမတ္တရား၊ နာၾကားမျပတ္ေပ။
အဲဒါမွ ဗုဒၶ၀ါဒ ကမာၻ႕မဂၤလာေတြ။
၈။ ခႏၱီစ
၀တ္စားေနထုိင္ ရန္ခပ္သိမ္း၊ စိတ္ကိုခ်ဳပ္ထိန္း သည္းခံေလ။
က်ိဳးေၾကာင္းျပညႊန္ ဆံုးမစကားကို၊ ေျပာၾကားလာက နားလြယ္ေစ။
သူျမတ္ပုဂၢိဳလ္ဟူသမွ်၊ မၾကာခဏေတြ႕ဆံုေလ။
သဘာ၀ေတြး မွန္ကန္ေရး၊ ေဆြးေႏြးမျပတ္ေပ။
အဲဒါမွ ဗုဒၶ၀ါဒ ကမာၻ႕မဂၤလာေတြ။
၉။ တေပါစ
ေလာကီအာရုံ ဇိမ္ယစ္မႈးလုိ႔၊ အေပ်ာ္မၾကဴးနဲ႕ ျခိဳးျခံေလ။
ေမတၱာျဗဟၼစိုရ္ လက္ကိုင္သံုးလုိ႔၊ သူျမတ္က်င့္ထံုး ယြင္းမေသြ။
ေလးပါးသစၥာ ဥာဏ္ျမင္ၾကည့္လုိ႔၊ အမွန္သိေအာင္ ၾကိဳးစားေလ။
ဒုကၡလြတ္ကင္း နိဗၺာန္ခ်ဥ္း၊ အလင္းေပါက္ႏိုင္ေပ။
အဲဒါမွ ဗုဒၶ၀ါဒ ကမာၻ႕မဂၤလာေတြ။
၁၀။ ဖု႒ႆ
ဆင္းရဲခ်မး္သာ သဘာ၀၊ ေတြ႕ၾကံဳေနက် လူတုိင္းေပ။
ေကာင္းဆုိးႏွစ္တန္ အစံုတြဲလုိ႔၊ တလဲစီလွည့္ အျမဲေန။
ေလာကဓံၾကံဳ မျဖဳန္တမး္ေပါ့၊ မတုန္စမ္းနဲ႕ စိတ္ခိုင္ေစ။
ေသာကကိုထိန္း ရမၼက္သိမး္၊ ေအးျငိမ္းခ်မး္သာေန။
အဲဒါမွ ဗုဒၶ၀ါဒ ကမာၻ႕မဂၤလာေတြ။
၃၈ ျဖာမဂၤလာတရားေတာ္ကုိ လုိက္နာက်င့္ၾကံျခင္း၏အက်ိဳးမ်ား
သံုးဆယ့္ရွစ္ျဖာ မဂၤလာကံုးကို၊ လုိက္နာက်င့္သံုး ပန္သူေတြ။
စီးပြားခ်မး္သာ က်က္သေရတုိးလုိ႔၊ ေကာင္းက်ိဳးစည္းပြင့္ တေ၀ေ၀။
ေဘးကင္းရန္ကြာ ခ်စ္သူေပါလုိ႔၊ စိတ္ေရာကိုယ္ေရာ ခ်မ္းသာမေလ။
ေျပာဆိုၾကံဆ ေဆာင္သမွ်၊ ေအာင္ရမည္ကိန္းေသ။
အဲ့ဒါေၾကာင့္ ပန္ၾက ဆင္ၾက ၊ မဂၤလာ့ ပန္းခုိင္ေတြ။
ဒီ ၃၈ ျဖာ မဂၤလာကဗ်ာမ်ားကုိ ဆရာၾကီး ဦးသုခေရးစပ္သီကံုးထားတာပါ။ အားလံုးေသာသူတုိ႔အတြက္ လုိက္နာက်င့္ၾကံျပီး အက်ဴိးမ်ားေစဖုိ႔ အတြက္ ေ၀မွ်လုိက္တာပါ။ ျမတ္ဗုဒၶ ေဟာၾကားထားေသာ မဂၤလာတရားေတာ္မ်ားကုိ လိုက္နာက်င့္ၾကံျခင္းျဖင့္ ေကာင္းက်ဴိးမ်ား ရရွိတုိးပြားႏိုင္ၾကပါေစလုိ႔ စာေရးသူ ဆႏၵျပဳလိုက္ပါတယ္။
ဥယာဥ္မွဴးေလးဆုိက္ဒ္မွ ယူျပီးေဖာ္ျပမ်ွေ၀လုိက္တာပါ။
"၃၈ ျဖာ မဂၤလာကဗ်ာမ်ား"
၁။ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံေရး မဂၤလာတရား ၃-ပါး
၁။ အေသ၀နာစ ဗာလာနံ=လူဆိုးလူမုိက္ကို မမွီ၀ဲမေပါင္းသင္းရျခင္း
၂။ ပ႑ိတာနဥၥ ေသ၀နာ =ပညာရွိလူလိမၼာကို မွီ၀ဲေပါငး္သင္းရျခင္း
၃။ ပူဇာစ ပူဇေနယ်ာနံ =ပူေဇာ္ထုိက္ေသာ သူတို႔ကိုပူေဇာ္ရျခင္း
ဧတံမဂၤလမုတၱမံ =ဤသံုးပါးသည္ ျမတ္ေသာမဂၤလာမည္၏။
၂။ေနေရးထုိင္ေရးမဂၤလာတရား ၃-ပါး
၄။ ပတိရူပ ေဒသ၀ါေသာ စ=သင့္ေလ်ာ္ေသာအရပ္၌ေနရျခင္း
၅။ ပုေဗၺစ တကပုညဘာ =ေရွး၌ျပဳဖူးေသာ ေကာင္းမႈအထူးရွိျခင္း
၆။ အတၱသမၼာပဏိဓိ စ =မိမိ၏ကိုယ္စိတ္ႏွစ္ပါးကို ေစာင္ထိန္းျခင္း
ဧတံမဂၤလမုတၱမံ =ဤသံုးပါးသည္ ျမတ္ေသာမဂၤလာမည္၏။
၃။ သင္ၾကားေရးမဂၤလာတရား ၄-ပါး
၇။ ဗာဟုသစၥဥၥ =ေလာကီေလာကုတ္ အၾကားအျမင္မ်ားျခင္း
၈။ သိပၸဥၥ =စက္မႈလက္မႈအတတ္တုိ႔ကို တတ္ရျခင္း
၉။၀ိနေယာစသူသိကၡိေတာ=လူႏွင့္ဆုိင္ရာက်င့္၀တ္မ်ားကိုေကာင္းစြာ သင္ၾကား နားလည္ျခင္း
၁၀။ သုဘာသိတာစ ယာ၀ါစ=အေျပာအဆိုခ်ိဳသာယဥ္ေက်းျခင္း
ဧတံမဂၤလမုတၱမံ =ဤေလးပါးသည္ ျမတ္ေသာမဂၤလာမည္၏။
၄။ ျပဳစုေရးမဂၤလာတရား ၃-ပါး
၁၁။ မာတာပီတု ဥပ႒ာနံ =မိဘ ၂ပါးကို လုပ္ေကြ်းျပဳစုျခင္း
၁၂။ ပုတၱဒါရႆ သဂၤေဟာ =သားမယားတုိ႔ကို တရားႏွင့္အညီလုပ္ေကြ်းျခင္း
၁၃။ အနာကုလာစ ကမၼႏာၱ =အေႏွာက္အရွက္ကင္းေသာ အလုပ္ကို လုပ္ကိုင္ျခင္း
ဧတံမဂၤလမုတၱမံ =ဤသံုးပါးသည္ ျမတ္ေသာမဂၤလာမည္၏။
၅။ လုိက္နာက်င့္သံုးေရးမဂၤလာတရား ၄-ပါး
၁၄။ ဒါနဥၥ =စြန္႕ၾကဲေပးကမး္လွဴဒါန္းျခင္း
၁၅။ ဓမၼစရိယာ =သုစရုိက္တရားကိုက်င့္ျခင္း
၁၆။ ဥာတကာနဥၥသဂၤေဟာ =ေဆြမ်ိဳးတုိ႔အား ေထာက္ပံ႕ကူညီျခင္း
၁၇။ အန၀ဇၨာနိ ကမၼာနိ =အျပစ္ကင္းေသာ အမႈတုိ႔ကိုျပဳရျခငး္
ေတံမဂၤလမုတၱမံ =ဤသံုးပါသည္ ျမတ္ေသာမဂၤလာမည္၏။
၆။ ေရွာင္ၾကဥ္ေရးမဂၤလာတရား ၄-ပါး
၁၈။ အာရတီ =မေကာင္းမႈမျဖစ္ေအာင္ စိတ္ျဖင့္ေရွာင္ျခင္း
၁၉။ ၀ိရတီပါပါ =မေကာင္းမႈမျဖစ္ေအာင္ ကိုယ္နႈတ္ျဖင့္ ေရွာင္ျခင္း
၂၀။ မဇၨပါနာစ သံယေမာ =မႈးယစ္ေသစာ မေသာက္စားျခင္း
၂၁။ အပ၌မာေဒါစ ဓေမၼသု =ကုသိုလ္တရားတို႔၌ မေမ့မေလ်ာ့ျခင္း
ဧတံမဂၤလမုတၱမံ =ဤေလးပါးသည္ ျမတ္ေသာမဂၤလာမည္၏။
ရ။ စိတ္ထားေရးမဂၤလာတရား ၅-ပါး
၂၂။ ဂါရေ၀ါစ = ရုိေသထုိက္ေသာသူတို႔ကို ရုိေသရျခင္း
၂၃။ နိ၀ါေတာစ =မိမိကိုယ္ကို ႏွိမ္ခ်ရျခင္း
၂၄။ သႏၱဳ႒ိစ =ေရာင့္ရဲလြယ္ျခင္း(ေလာဘအပိုအလုိမလုိက္ျခင္း)
၂၅။ ကတညဳတာ =သူတစ္ပါးေက်းဇူးကိုသိျခင္း
၂၆။ ကာေလနဓမၼႆ၀နံ =သင့္ေလ်ာ္ေသာအခါ တရားနာျခင္း
ဧတံမဂၤလမုတၱမံ =ဤငါးပါးသည္ ျမတ္ေသာမဂၤလာမည္၏။
၈။ သည္ခံေရးမဂၤလာတရား ၄-ပါး
၁၇။ ခႏၱီစ =သည္းခံရျခင္း
၂၈။ ေသာ၀စၥႆတာ =ဆံုးမလြယ္ရျခင္း
၂၉။ သမဏာနဥၥဒႆနံ =ရဟန္းသံဃာတုိ႔အား ဖူးေမွ်ာ္ရျခင္း
၃၀။ ကာေလနဓမၼသာကစာၦ =သင့္ေလ်ာ္ေသာအခါ တရားေဆြးေႏြးျခင္း
ဧတံမဂၤလမုတၱမံ =ဤေလးပါးသည္ ျမတ္ေသာမဂၤလာမည္၏။
၉။ျခိဳးျခံေခြ်တာေရးမဂၤလာတရား ၄-ပါး
၃၁။ တေပါစ =ျခိဳးျခံေခြ်တာျခင္း
၃၂။ ျဗဟၼရိယဥၥ =ျမတ္ေသာအက်င့္ကို က်င့္ျခင္း(ေမထုန္မွေရွာင္ျခင္း)
၃၃။ အရိယာသစၥာနဒႆနံ =သစၥာေလးပါးကို သိျခင္း
၃၄။ နိဗၺာန သစၦိကိရိယာစ =နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳျခင္း
ဧတံမဂၤလမုတၱမံ =ဤေလးပါးသည္ ျမတ္ေသာမဂၤလာမည္၏။
၁၀။ စိတ္ထားခုိင္ခံံ့ေရးမဂၤလာတရား ၄-ပါး
၃၅။ ဖု႒ႆနကမၸတိ =ေလာကဓံတရားႏွင့္ ေတြ႕ၾကံဳေသာအခါ၊
၃၆။ အေသာကံ =မစိုးရိမ္ျခင္း
၃၇။ ၀ိ၇ဇံ =ကိေလသာျမဴကင္းျခင္း
၃၈။ ေခမံ =ေဘးကင္းျခင္း
*********************************************************************
၁။ အေသ၀နာစ
လူမုိက္ဆုိလွ်င္ ေရွာင္ေသြလြဲလို႔၊ မွီ၀ဲနဲ႕ကင္းေအာင္ေန။
ပညာရွိကို အရွည္တြဲလုိ႔ ၊ မွီ၀ဲဆည္းကပ္ နညး္ယူေစ။
သံုးပါရတာနာ မိဘမ်ားႏွင့္၊ ဆရာသမားကို ပူေဇာ္ေလ။
ခ်မး္သာကိုေပး ဆက္ဆံေရး၊ ေမွ်ာ္ေတြးသံုးခ်က္ေပး။
အဲဒါမွ ဗုဒၶ၀ါဒ ကမာၻ႕မဂၤလာေတြ။
၂။ ပတိရူပ
ကုသိုလ္ပညာဥစၥာရဖို႔၊ သင့္ရာေဒသ အျမဲေန။
ေရွးကတင္ၾကိဳ ျပဳခဲ့ဘူးသည့္၊ ေကာင္းမႈအထူး ရွိပါေစ။
မိမိကိုယ္ကိုေကာင္းေအာင္ထိန္းလုိ႔၊ မတိမ္းေစနဲ႕ေဆာက္တည္ေလ။
ဥစၥာကိုေပး ေနထုိင္ေရး၊ ေမွ်ာ္ေတြး သံုးခ်က္ေပး။
အဲဒါမွ ဗုဒၶ၀ါဒ ကမာၻ႕မဂၤလာေတြ။
၃။ဗာဟုသစၥဥၥ
တတ္ေကာင္းတတ္ရာ ဟူသမွ်ကို၊ ၾကားျမင္သုတ ရွိပါေစ။
အိုးအိမ္တည္ေထာင္ ၀မ္းစာေရးနဲ႕၊ အသက္ေမြးဖို႔ အတတ္သင္ေလ။
လူႏွင့္ဆုိင္ရာ က်င့္၀တ္မ်ားကို၊ ေကာင္းစြာသင္ၾကား နားလည္ေစ။
မွန္ကန္ယဥ္ေက်း ခ်ိဳသာေအး၊ ဆုိေရးတတ္ပါေစ။
အဲဒါမွ ဗုဒၶ၀ါဒ ကမာၻ႕မဂၤလာေတြ။
၄။ မာတာပိတု
ျမင္းမုိရ္ေရႊေတာင္ မိဘေၾကြးကို၊ ေကာင္းစြာဆပ္ေပး ၀တ္ေက်ေက်။
ေၾကြးသစ္ခ်ကာသားႏွင့္မယား၊ ေျမွာက္စားခ်ီးျမွင့္ ၀တ္ကုန္ေစ။
အလုပ္တာ၀န္ မလစ္ဟင္းနဲ႕၊ အျပစ္ကင္းေအာင္လုပ္ပါေလ။
စညး္စိမ္ကိုေပး ျပဳစုေရး၊ ေမွ်ာ္ေတြးသံုးခ်က္ေပး။
အဲဒါမွ ဗုဒၶ၀ါဒ ကမာၻ႕မဂၤလာေတြ။
၅။ ဒါနဥၥ
သံုးတန္ေစတနာ ျဖဴစင္လန္းလုိ႔၊ ေပးကမး္ေ၀မွ် လွဴႏုိင္ေစ။
ကိုယ္နႈတ္စိတ္ၾကံ မမိုက္မွားနဲ႕၊ သူစရုိက္တရားကို က်င့္ပါေလ။
ေဆြမ်ိဳးေတြကို ျပင္ပမထားနဲ႕၊ သဂၤဟတရားႏွင့္ ခ်ီးေျမွာက္ေလ။
သန္႔စင္ျပစ္မ်ိဳးလူထုက်ိဳး၊ သည္ပိုးေဆာင္ရြက္ေစ။
အဲဒါမွ ဗုဒၶ၀ါဒ ကမာၻ႕မဂၤလာေတြ။
၆။ အာရတီ ၀ိရတီ
မေကာင္းမႈေတြ ဟူသမွ်ကို၊ မေတြ႕ခင္ကေရွာင္ၾကဥ္ေလ
ေတြ႕ၾကံဳလာလွ်င္ မလြန္က်ဴးနဲ႕၊ အထူးသျဖင့္ ေစာင့္စည္းေန။
အရက္ေသစာ မေသာက္စားနဲ႕၊ ေမွာက္မွားတတ္တဲ့ အရာေပ။
လုပ္ကိုင္ေျပာၾကား သတိထား၊ တရားမေမ့ေစ။
အဲဒါမွ ဗုဒၶ၀ါဒ ကမာၻ႕မဂၤလာေတြ။
ရ။ ဂါရေ၀ါစ
အသက္ဂုဏ္၀ါ ကိုယ့္ထက္ၾကီးက၊ ဆညး္ကပ္ခစား ရုိေသေလ။
မာနတံခြန္ ဂုဏ္မၾကြနဲ႕၊ ကိုယ့္ကိုယ္ႏွိမ့္ခ် အျမဲေန။
ေလာဘအပို လုိမလုိက္နဲ႕၊ ကိုယ္ထုိက္တာနဲ႕ ေက်နပ္ေလ။
ကိုယ့္ေပၚျပဳဖူး သူ႔ေက်းဇူး၊ အထူးသိတတ္ေစ။
ေကာင္းက်ိဳးဆင့္ပြား ျမတ္တရား၊ နာၾကားမျပတ္ေပ။
အဲဒါမွ ဗုဒၶ၀ါဒ ကမာၻ႕မဂၤလာေတြ။
၈။ ခႏၱီစ
၀တ္စားေနထုိင္ ရန္ခပ္သိမ္း၊ စိတ္ကိုခ်ဳပ္ထိန္း သည္းခံေလ။
က်ိဳးေၾကာင္းျပညႊန္ ဆံုးမစကားကို၊ ေျပာၾကားလာက နားလြယ္ေစ။
သူျမတ္ပုဂၢိဳလ္ဟူသမွ်၊ မၾကာခဏေတြ႕ဆံုေလ။
သဘာ၀ေတြး မွန္ကန္ေရး၊ ေဆြးေႏြးမျပတ္ေပ။
အဲဒါမွ ဗုဒၶ၀ါဒ ကမာၻ႕မဂၤလာေတြ။
၉။ တေပါစ
ေလာကီအာရုံ ဇိမ္ယစ္မႈးလုိ႔၊ အေပ်ာ္မၾကဴးနဲ႕ ျခိဳးျခံေလ။
ေမတၱာျဗဟၼစိုရ္ လက္ကိုင္သံုးလုိ႔၊ သူျမတ္က်င့္ထံုး ယြင္းမေသြ။
ေလးပါးသစၥာ ဥာဏ္ျမင္ၾကည့္လုိ႔၊ အမွန္သိေအာင္ ၾကိဳးစားေလ။
ဒုကၡလြတ္ကင္း နိဗၺာန္ခ်ဥ္း၊ အလင္းေပါက္ႏိုင္ေပ။
အဲဒါမွ ဗုဒၶ၀ါဒ ကမာၻ႕မဂၤလာေတြ။
၁၀။ ဖု႒ႆ
ဆင္းရဲခ်မး္သာ သဘာ၀၊ ေတြ႕ၾကံဳေနက် လူတုိင္းေပ။
ေကာင္းဆုိးႏွစ္တန္ အစံုတြဲလုိ႔၊ တလဲစီလွည့္ အျမဲေန။
ေလာကဓံၾကံဳ မျဖဳန္တမး္ေပါ့၊ မတုန္စမ္းနဲ႕ စိတ္ခိုင္ေစ။
ေသာကကိုထိန္း ရမၼက္သိမး္၊ ေအးျငိမ္းခ်မး္သာေန။
အဲဒါမွ ဗုဒၶ၀ါဒ ကမာၻ႕မဂၤလာေတြ။
၃၈ ျဖာမဂၤလာတရားေတာ္ကုိ လုိက္နာက်င့္ၾကံျခင္း၏အက်ိဳးမ်ား
သံုးဆယ့္ရွစ္ျဖာ မဂၤလာကံုးကို၊ လုိက္နာက်င့္သံုး ပန္သူေတြ။
စီးပြားခ်မး္သာ က်က္သေရတုိးလုိ႔၊ ေကာင္းက်ိဳးစည္းပြင့္ တေ၀ေ၀။
ေဘးကင္းရန္ကြာ ခ်စ္သူေပါလုိ႔၊ စိတ္ေရာကိုယ္ေရာ ခ်မ္းသာမေလ။
ေျပာဆိုၾကံဆ ေဆာင္သမွ်၊ ေအာင္ရမည္ကိန္းေသ။
အဲ့ဒါေၾကာင့္ ပန္ၾက ဆင္ၾက ၊ မဂၤလာ့ ပန္းခုိင္ေတြ။
ဒီ ၃၈ ျဖာ မဂၤလာကဗ်ာမ်ားကုိ ဆရာၾကီး ဦးသုခေရးစပ္သီကံုးထားတာပါ။ အားလံုးေသာသူတုိ႔အတြက္ လုိက္နာက်င့္ၾကံျပီး အက်ဴိးမ်ားေစဖုိ႔ အတြက္ ေ၀မွ်လုိက္တာပါ။ ျမတ္ဗုဒၶ ေဟာၾကားထားေသာ မဂၤလာတရားေတာ္မ်ားကုိ လိုက္နာက်င့္ၾကံျခင္းျဖင့္ ေကာင္းက်ဴိးမ်ား ရရွိတုိးပြားႏိုင္ၾကပါေစလုိ႔ စာေရးသူ ဆႏၵျပဳလိုက္ပါတယ္။
ဥယာဥ္မွဴးေလးဆုိက္ဒ္မွ ယူျပီးေဖာ္ျပမ်ွေ၀လုိက္တာပါ။